Kazım SAĞLAM

(16 Kasım 2018, Cuma)

Her bir fikrin, düşüncenin, hareketin, işin, eylemin, ilmi disiplinin ilk öncüsü piri vardır.

Bunların her birinin sürdürülmesi için de mensupları, takipçileri olması tabiidir. Her hangi bir ilmi disiplinin takipçisi olabilmek için o ilmin, temel ilkelerini, temel kaidelerini bilmek iktiza eyler.

Konumuz olan “davet-hizmet” de her hangi bir ilmi disiplin kadar ehemmiyetlidir. İlmi disiplinler bir disiplin içinde geliştiği için başı sonu ana hatlarıyla bilenler için açıktır. İlmi disipline mensup olmayıp kendini o disiplin ehlinden daha yetkin görenler hep olagelmiştir, elan da vardır ama onlar, tarihten silinip giderler, yaptıkları bazı tahribatlar zamanla telafi edilir. Tahribatları umumi halk içindir, ilme, ilmi disipline zararları ve tahribatları çok fazla olmaz. İlmi disiplinler kendi mecralarını daima bulur ve onun üzerinde yürür gider.

Davetçilerin dışındaki diğer ilim erbabının yaşantısından çok yaptığı işin kendisi mühimdir, ahlakiliği veya adil oluşu ön planda değildir.

Davet- hizmetin muhatapları insanlardır, oluşturdukları şey bir ilim değil(fıkhî bir yenilik), bir kitap telifi değil, bir makine icat etmek değil, tıpta bir hastalığa çare bulmak veya bir yenilik katmak değil. Yürümekte olan toplumu bir yerlere doğru yönlendirmek, bir toplum inşasına yön vermek, katkı sunmaktır. Neticeleri diğer ilmi disiplinlerden daha geniş ve daha etkindir. Belki de ilmi disiplinlerin yönünü de değiştirebilen bir tesir gücüne sahiptir.

İlgi alanı toplumun bizzat kendisidir, birer fert değil topyekun toplumdur. Diğer ilmi disiplinler daha çok fertlere veya toplum işleyişine matuftur. Toplumun bütününe hitap edenler, toplumu yeniden inşa etmeye yeltenenler; davetçiler ve kendini davasına adayanlardır.

Bu sebeple davet- hizmet ehli kendine daha çok dikkat etmelidir. Davetçinin ve hizmet ehlinin öne çıkan yönü ahlakı ve adaletidir.

Ahlak ve adalet; bir insanın fıtratına uygun davranmasıyla irtibatlıdır. Fıtratı zorlayarak ahlak ve adalet elde edilemez.

Bir Müslüman için ahlak ve adalet; İslam’ın bütünlüğünü kavrama ve herkese Allah’ın istediği gibi davranabilme melekesini elde etmekle mümkündür. Davetçi bu özellikleri öncelemelidir. Davetçi bir fakih, bir müfessir, bir sosyal bilimci vb. değildir. Ama fıkha, Kuran’a, toplumsal yasalara da vakıf olmak zorundadır.

Davetçi olmak; en zor iştir. Bu zora talip olanlar, işin ehemmiyetini müdrik olmak zorundadırlar. Zorluklara katlanamayan zor davetçi olur. Zoru başarmak mülayim, hilim sahibi adil insanların yapabileceği şeydir. Ateşi su söndürür. Zoru da yumuşak huylu insanlar becerir.