Kazım SAĞLAM

İstiaze (1)                                                                                                 (14 Şubat 2014, Cuma)

İstiaze; Arapça; ??? kökünden gelir. Kelime olarak, sığınma, bağlanma, güvenme ve korunma istemek anlamlarına gelir. Şeytandan ve her türlü şerlerden Allah?ın korumasına ve yardımına sığınmaya istiaze denir. Ragıp el-İsfehanî Müfredat?ta; Başkasına sığınmak ve ona bağlanmak, bir nesneden kendisine sığınılan şey olarak tarif eder.

İstiaze, sadece şeytandan Allah?a sığınmak değildir, tembellikten, hastalıktan, borçtan, riyadan vs. den de Allah?a sığınılır ve istiaze bu haller için de yapılır.

Ukbe b. Âmir (r.a.) şöyle dedi. ?Ben Resulullah?la (s.a.v.) beraber Cuhfe ile Ebva arasında gidiyordum, birden şid­detli bir rüzgâr ve karanlık bizi kuşatıverdi. Peygamber (s.a.v.), hemen ?Felâk ve Nâs? surelerini okumaya başladı. Bana da: ?Ey Ukbe: Bu iki sureyi okuyarak Allah?a sı­ğın, Allah?a sığınanlardan hiç biri o ikisi gibi başka bir şeyle O?na sığınmamıştır. (Özellikle bu iki sure sığınmanın en iyisidir.)?

Enes bin Mâlik (r.a.)?den: Resulullah (s.a.v.) şöyle diyerek Allah?a sığınırdı: ?Allah?ım; acizlikten, tembellikten, korkak­lıktan, cimrilikten, çokça yaşlanıp ihtiyarla­maktan, kabir azabından ölüm ve hayat fitnesinden sana sığınırım.?

Sığınılması gereken hususları/şeyleri kısaca belirtirsek;

Şeytandan, şeytanlaşmış insan ve cinlerden

Çokça yaşlanıp ihtiyarla­maktan,

Mesih Deccal?ın fitnesinden,

Yoksulluk sefaletinden, zenginlik gururunun şerrin­den,

İyiliklerin azlığın­dan, zilletten, alçaklıktan, zalim olmaktan ve mazlum olmaktan,

Nifaktan, (ikiyüzlülükten) ve kötü ahlaktan,

Fayda vermeyen ilim­den, huşu duymayan kâlbden, doymayan nefisden ve kabul olmayan duadan,

Yapılan ve yapılamayan şeylerin şerrinden,

İşitmenin (kulağın), görmenin (gözün), dilin, kalbin ve şehvete sevkeden meninin (zinanın) şer­rinden,

Boğularak ve yana­rak, zehirli bir hayvanın ısırması sonucu aniden ölmekten, semavî ve arzî afetlerden? Allah?a sığınılır.

Tabii ki en büyük ve daimi düşman şeytandır, onun için en çok ondan Allah?a sığınırız.

İstiaze: Kovulmuş olan şeytanın şerrinden Allah?a sığınmaktır. Peygamberimiz (s.a.v.): ( ??????? ??????? ???? ???????????? ????????? ) ?Kovulmuş şeytanın şerrinden Allah?a sığınırım.? şeklinde Euzu çekerlerdi ve en meşhuru da budur. Sabah namazından sonra okunan aşr-ı şerif hakkında, Ma?kıl b. Yesar (r.a.)?den rivayete göre Peygamber(s.a.v.) Efendimiz: ?Kim sabaha erdiği zaman üç kere:(??????? ??????? ?????????? ????????? ???? ???????????? ??????????) ?Kovulmuş şeytanın şerrinden her şeyi işiten ve bilen Allah?a sığınırım.? der ve Haşr sûresinin son üç ayetini [?O, kendisinden başka hiçbir ilâh olmayan Allah?tır. Gaybı da, görünen âlemi de bilendir. O, Rahmân?dır, Rahîm?dir. O, kendisinden başka hiçbir ilâh bulunmayan Allah?tır. O, mülkün gerçek sahibi, kuddüstür (her türlü eksiklikten uzak), barış ve esenliğin kaynağı, güvenlik veren, gözetip koruyan, mutlak güç sahibi, düzeltip ıslah eden ve dilediğini yaptıran ve büyüklükte eşsiz olan Allah?tır. Allah, onların ortak koştuklarından uzaktır. O, yaratan, yoktan var eden, şekil veren Allah?tır. Güzel isimler O?nundur. Göklerdeki ve yerdeki her şey O?nu tesbih eder. O, mutlak güç sahibidir, hüküm ve hikmet sahibidir.? (Haşr,59/ 22-24)] okursa, Allah onun için yetmiş bin meleği vekil tayin eder de onlar, akşam oluncaya kadar kendisine rahmet okurlar?

İstiazede üç öğe vardır; biri kendisinden kaçınılan zararlı unsur, şeytan, musibet, bela.... İkincisi saldırıya uğrayan ve sığınılacak yer, melce, zat, güç, koruyucu arayan, sığınma ihtiyacı duyan, zayıf mahluk kişi, insan yani biz. Üçüncüsü; sığınılacak mercii, zararı önleyecek güç kuvvet, yani Allah.

İnsanın da şeytanın da yaratıcısı ve donatıcısı Allah?tır. Şeytanı yaratan onun özelliklerini ve yapabilirliklerini de bize bildirmiştir. Şeytan/iblis tard edilmiş ve huzurdan kovulmuştur, bu kovulma neticesinde Allah?tan mühlet ve yetenek istemiş ve kendisine bilinen vakte kadar istekleri verilmiştir.

İstiazeyi kavrayabilmek; şeytanı ve insanı iyi tanımak, iğvasını anlamak ve ondan kurtulabilmek için Allah?ın şeytanı bize nasıl tanıttığına vakıf olmakla mümkündür.

Burada şeytan ve şeytanlaşmışların her türlü hile, desise, oyun, tezgah, ikiyüzlülüklerden Allah?a sığınma vardır. Şeytan bizi Allah yolundan alıkoymak ister, bunun için kendisine yardımcılar seçer, onları kullanır. Şeytanın askerleri vardır, bu askerleri besleyen insanlar, ortamlar, kurum ve kuruluşlar vardır. Şeytanı sadece görünmeyen iblis olarak anlarsak hilelerini de tam kavrayamayız. O, bir tarzdır, bir ekoldür, bir anlayış ve yaşayış biçimidir, bir dünya görüşüdür. Rahman?ın karşısına dikilmiş tüm kötülüklerin temsilcisidir. Özel yetenekleri vardır, organize etme kudretine sahiptir, gizli işleri iyi çevirir. Bazen suret-i hakka bürünür, senden görünür, sen onu kendine dost sanırsın, tam güven sağlar sonra sana darbeyi vurur.

Şeytanın gücünü ve yapabilirliğini iyi anlamak için Kur?an?a ve sünnete vakıf olmak gerekir. Şeytan gerektiğinde Kur?an ve sünneti çarpıtarak da insanı iğvaya sürükleyebilir. İnsanın zaaflarını en iyi kullanan şeytandır, zaaflarımızı; izzet, dik duruş, kendine güven diye de bize inandırabilir.

Allah?a güvenip bağlananlara, hayat görüşü ve yaşama biçimi olarak İslâm?a yönelenlere şeytanın hâkimiyeti ve etkisi az olur.

Devam edecek?