İmam Şafii'ye Nispet Edilen Nükteler |
(22 Nisan 2021, Perşembe) > Dünyada umut (reca); ancak dört şey ile tamam olur: Diyanet [Allah'a kulluk], sıyanet[sakınma], rezanet [ağır başlılık] ve emanet [emanete riayet]. Mürüvvetin dört direği vardır: Güzel ahlak, tevazu, cömertlik ve kulluk. > Utanmaktan korkmayanlarla arkadaşlık yapmak utançtır. > İnsanların kıymetlileriyle dostluk kur; değerli bir hayat yaşarsın. Alçaklarla dostluk kurarsan onlarla anılırsın. > Kardeşlik iddiasında samimi olan: a) Kardeşinin özrünü kabul eder, b) Kardeşinin gediğini kapatır, c) Kardeşinin hatasını af eder. > İşlemediği hatanın özrünü dileyen, bu sefer nefsine karşı hata işlemiş olur. > Sefil kişi kimdir? Sorusuna verdiği cevap: Muhaliflerine verdiği değer yandaşlarına [dostlarına] verdiği değerden fazla olan kişidir. > Yapmadığın bir şeyden dolayı sana teşekkür edenin yapmadığın bir şeyden dolayı seni yermesinden sakın.
> Dostluğun bir alameti de dostunun dostuna dost olmaktır. > [Sadece] Kulağı ile işiten ancak râvi olur. Kalbi ile kulak veren idrak etmiş olur. Ameli ve organları ile vaaz eden ise hadi olur. > Hürriyet, asalet ve takvadır. Bu ikisi bir kişide birleşti mi o kişi hürdür. > Batıl ile süslenenin muhakkak bir gün maskesi düşecektir. > Tevazu, asil kişilerin ahlakıdır. Tekebbür ise alçakların sıfatıdır. > Kızdırılmak istendiği halde kızmayan eşektir. Hoşnut edilmek istendiği halde hoşnut olmayan ise şeytandır. > Altı şeyde zillet vardır: a) Yola meteliksiz çıkmak, b) İlim meclisine kitapsız gelmek [gitmek], c) Hamama kovasız girmek, d) Eşraftan bir kimsenin bir çıkar için kendini zillete sokması, e)Erkeğin- rızasını kazanmak için- kadınına karşı kendini küçük düşürmesi, f) Ahmak birisine yaltaklanmak. > Emanet malı; ya hain kabul eder ya da ahmak. > Kazâ görevini üstlenmiş olup fakirlik nedir bilmeyen kişi hırsızdır. > İhtiyaçların çoğalırsa en önemlisi ile başla. > Bir ispiyonu kabul etmek ispiyonu yapmaktan daha kötüdür. Çünkü ispiyonlamak sadece bir işarettir, onu kabul etmek ise onay vermektir. Bir şeye işaret eden onu kabul edip onaylayan ile bir değildir. İspiyoncu ise eğer doğru söylediyse, mahremiyeti delip sırrı ifşa ettiğinden dolayı oldukça kötü bir iş yapmış olur. Yok eğer bir de yalan söylediyse bu iftira ile Rahman'a meydan okumuş olmakla cezalandırılır. > Müslümanlar Allah'ın şahitleridir, onlar hakkında ileri geri konuşmak caiz olmaz. > Seni ilgilendirmeyen şey hakkında konuşma. Öyle bir kelime söylersin ki, o sana sahip olur, sen ona sahip olamazsın. > Alimlerin ziyneti takva, süsü güzel ahlak ve güzelliği de nefs asaletidir. > Sana ilim verilmişken bunu günahların karanlığı ile kirletme. Yoksa alimlerin ilimlerin nuru ile yol aldığı kıyamet gününde karanlıkta kalırsın. > Herkes ile münazara edip laf alıp vermek ilmi küçük düşürür. > Cehaletin alimler katında cehalet sayıldığı gibi ilim, cahiller arasında cehalet sayılır. (Bkz. Razi, Menakıbü'l- İmam eş-Şafiî, ter. Mehmet Olğaç, sh. 256-262. Buruc Yayınları, İst.)
|